De impact van corona en de bestrijdingsmaatregelen voor gezinnen in kwetsbare situaties is fors. Zo is het voor hulpverleners uit het medische en sociale domein soms moeilijker om hun werk te doen. Het Verwey-Jonker Instituut voerde een eerste verkenning uit naar de impact van de eerste ‘intelligente lockdown’ op het bereik van gezinnen in een kwetsbare situatie met kinderen in de leeftijd 0-4 jaar en/of een kinderwens of kindje op komst.
Wij deden onderzoek naar het bereik van gezinnen tijdens de lockdown, naar vernieuwende initiatieven die ontstonden, en naar structurele problemen die naar voren kwamen in het systeem van hulp en ondersteuning voor gezinnen in kwetsbare situaties.
Op basis van deze verkenning formuleerden wij zes structurele aandachtspunten voor de hulp aan en ondersteuning van gezinnen in kwetsbare situaties. Dit zijn:
- De vaak nog grotendeels aanbodgerichte werkwijze van de jeugdgezondheidszorg (JGZ).
- Het ontbreken van (een overal beschikbaar) aanbod voor gezinnen in kwetsbare situaties.
- Het ontbreken van (structurele) samenwerking tussen de geboortezorg, de JGZ en het sociaal domein.
- Het ontbreken van (structurele) samenwerking tussen de JGZ en de kinderopvang.
- Beperkt zicht op het ontstaan van nieuwe kwetsbaarheden van kinderen en gezinnen in de periode vanaf ongeveer 18 maanden tot 4 jaar.
- De toegankelijkheid van de kinderopvang voor gezinnen in kwetsbare situaties.
Het aanpakken van een van de aandachtspunten, namelijk het ontbreken van (structurele) samenwerking tussen de geboortezorg, de JGZ en het sociaal domein, kan bijdragen aan het terugdringen van babysterfte, zo blijkt ook uit Beter weten: een beter begin. Samen sneller naar een betere zorg rond de zwangerschap, een recent verschenen rapport van het RIVM. Een andere conclusie van dit recent verschenen rapport, alsook van onze verkenning, is dat goede en actuele monitoring van de ontwikkeling van kinderen en hun opvoeders cruciaal is om kwetsbaarheden op tijd in beeld te krijgen en zo vroeg mogelijk aanvullende vormen van ondersteuning te kunnen bieden waar nodig.