Jeugdprofessionals zien armoede bij gezinnen met meerdere problemen soms over het hoofd, terwijl de gevolgen van armoede en schulden bij kinderen en gezinnen groot zijn. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek (met factsheet) dat het Verwey-Jonker Instituut, samen met het Lectoraat jeugd van Hogeschool Utrecht, heeft gedaan naar wat de gevolgen van armoede en schulden bij kinderen en gezinnen zijn en welke rol jeugdprofessionals hierbij kunnen spelen.
Het signaleren van armoede door jeugdprofessionals is essentieel om kinderen en gezinnen in een vroeg stadium te helpen. Jeugdprofessionals moeten leren doorvragen, tussen de regels lezen en observeren. Het onderzoek is uitgevoerd bij (de buurtteams Jeugd en Gezin van) Lokalis, de jeugdgezondheidszorg en de organisatie voor specialistische jeugdhulp Youké in Utrecht. De uitkomsten uit het verkennende onderzoek zijn in eerste instantie bedoeld voor (jeugd)professionals die in de dagelijkse praktijk werken met kinderen en gezinnen. Maar ook beleidsmakers, adviseurs en wetenschappers kunnen er hun voordeel mee doen.
Praktische tips
Schulden kunnen met gezinnen bespreekbaar worden gemaakt met behulp van een rad, spellen en digitale toepassingen of het ontwikkelen van gespreksvormen op maat, waarbij bijvoorbeeld op een positieve manier met gezinnen over geld wordt gesproken. Organisaties kunnen ook een aandachtsfunctionaris voor armoede en schulden (in brede zin) aanstellen. Deze persoon werkt binnen en buiten de organisatie en zet zich ervoor in dat armoede en schulden sneller worden gesignaleerd en onderdeel uitmaken van het integrale aanbod aan hulp en ondersteuning.
Jeugdzorg zou vaker betrokken moeten worden bij de aanpak van armoede en schulden in gezinnen. Ook is het belangrijk dat gezinnen geholpen worden hun weg te vinden in het enorme aanbod aan hulp en ondersteuning bij schulden. Nu zien ze door de bomen het bos niet. Jeugdprofessionals, huisartsen en scholen zouden meer samen moeten werken om te komen tot een sluitende aanpak
– Onderzoeker Marjolein Odekerken
Het is belangrijk dat alle partijen de samenwerking goed met elkaar afstemmen en samen een visie ontwikkelen en uitdragen.
Door de coronacrisis zijn er meer financieel kwetsbare gezinnen en is het nog belangrijker geworden om snel met een duurzame en effectieve aanpak van schulden voor deze groep te komen.