Toen contactberoepen dit voorjaar verboden werden in verband met corona, gold dit ook voor sekswerkers. Het Verwey-Jonker Instituut onderzocht wat dit betekende voor de situatie van sekswerkers in de Regio Hart van Brabant. Hoe kunnen gemeenten sekswerkers beter ondersteunen bij een eventueel volgend verbod, en wat kunnen we door deze coronacrisis leren over de positie van sekswerkers op de lange termijn?
Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de Gemeente Tilburg, de grootste gemeente binnen de Regio Hart van Brabant, en de klankbordgroep Seksworks, gevormd door (voormalig) sekswerkers uit Brabant. Het is ondersteund door ZonMw binnen de programmalijn ‘Wetenschap voor de praktijk – praktijkimpulsen en beleidsvragen’. Wij onderzochten hoe het met sekswerkers ging toen zij hun werkzaamheden tussen 23 maart en 1 juli neer moesten leggen. Ook keken wij naar hun situatie toen zij weer aan het werk mochten.
Noodsteun
Sekswerkers voor wie sekswerk het hoofdinkomen is, zijn in zwaar weer terecht gekomen, zo bleek uit het onderzoek. Zij konden veelal geen aanspraak maken op noodsteun, ook al hebben zij wel belasting afgedragen. Hierdoor moesten zij onder meer hun spaargeld aanspreken en leningen afsluiten. Sommige sekswerkers besloten door te werken, met name met vaste klanten. Een enkeling is tijdens de lockdown volledig naar online werken overgestapt.
Sinds de herstart van 1 juli zijn de sekswerkers in Hart van Brabant weer aan het werk, maar de klandizie is nog niet voor iedereen op het oude niveau. Ook het inkomen en het mentaal welzijn zijn nog niet op het niveau van voor corona. Meerdere sekswerkers noemen dat ze sinds de herstart eigen maatregelen handhaven in het contact met klanten. Zij vragen klanten voor een afspraak of zij klachten hebben, proberen langer met minder klanten af te spreken, of werken een aantal dagen intensief en houden dan een aantal dagen rust om te kijken of er corona gerelateerde klachten opspelen. Sekswerkers hadden graag gewild dat de overheid ook een protocol gericht op veilig sekswerk had verspreid om zichzelf en klanten te informeren.
Knelpunten
Deze lockdown periode fungeerde als een soort van stresstest: veel van de geschetste knelpunten speelden altijd al, maar zijn nu uitvergroot. Dit biedt de kans, nu de urgentie voor sekswerkers helder is, om er wat aan te doen. De beleidsadviezen in ons rapport richten zich op de ondersteuning van sekswerkers na de lockdown, op de mogelijke situatie dat sekswerk in de toekomst weer verboden wordt (zoals nu het geval is voor sekswerkers in clubs), en op de positieverbetering van sekswerkers op de lange termijn.