In het verleden hebben duizenden Nederlandse vrouwen hun kind afgestaan. Veel van die kinderen werden geadopteerd. Het Verwey-Jonker Instituut doet in opdracht van het WODC onafhankelijk historisch onderzoek naar deze praktijk van binnenlandse afstand en adoptie tussen 1956 en 1984.
In aanvulling op de eerdere verkenning van de Radboud Universiteit zullen we een completer beeld geven van de praktijk, het beleid en de impact van afstand en adoptie op de betrokkenen. We interviewen 75 mensen: afstandsmoeders én -vaders, geadopteerden, adoptieouders en hulpverleners die destijds werkzaam waren in tehuizen, voor FIOM, Raad voor de Kinderbescherming, Voogdijinstellingen, enzovoort. Daarnaast onderzoeken we de praktijk van afstand en adoptie rond drie tehuizen voor ongehuwde moeders (en hun kinderen) via archiefonderzoek. Dit zijn: Moederheil, een katholiek tehuis in Breda, Ons Tehuis, een protestant tehuis in Utrecht en Tehuis Annette, een tehuis waar geloof niet zo’n grote rol speelde in Amsterdam.
Naar aanleiding van de archiefonderzoeken doen we groepsinterviews met experts die iets weten van afstand doen in de regio in kwestie in de onderzoeksperiode. Verder kijken we naar het beleid en de rol van de Fiom en overheidsinstanties in het verleden en doen we literatuurstudie. Het onderzoek liep oorspronkelijk van september 2019 tot eind december 2020. Dat is nu verlengd tot oktober 2021.
Aanmeldpunt inmiddels gesloten
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft bij de start van het onderzoek een Aanmeldpunt Afstand en Adoptie ingesteld. Er hebben zich meer dan 600 mensen gemeld. Vanaf 8 juni 2020 heeft het Verwey-Jonker Instituut de aanmeldfunctie overgenomen. Aanmelden is sinds 31 juli niet meer mogelijk.
De onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut gebruiken de gegevens van de aanmeldingen om ongeveer 75 mensen te selecteren voor een diepte-interview op grond van criteria die zijn afgesproken met het WODC en de onafhankelijke begeleidingscommissie. De criteria hangen samen met een goede wetenschappelijke verdeling over de verschillende perioden en een goede verdeling over de verschillende ervaringen van moeders, kinderen, vaders, adoptieouders en hulpverleners.
Praktijk, beleid en impact
Met 75 interviews, aangevuld met groepsinterviews, archief- en literatuuronderzoek, kunnen we een goed beeld geven van de praktijk, het beleid en de impact van afstand en adoptie op de betrokkenen. Wij zullen in dit onderzoek ook aandacht besteden aan de ervaringen en begeleiding van biologische vaders, meerderjarige ongehuwde moeders en de kleine groep ongehuwde moeders met een aantoonbare psychische of verstandelijke beperking. De ervaringen van deze groepen kwamen in de eerdere verkenning te weinig aan bod.
Meer informatie vindt u op de website van rijksoverheid. Voor vragen kunt u terecht bij ons team, via ons secretariaat: 030 – 230 07 99 of stuur een e-mail naar: afstandenadoptie@verwey-jonker.nl.
Voor meer informatie over de stand van zaken vanuit het ministerie van Justitie en veiligheid kunt u terecht op deze pagina.
Voor vragen over de aanmeld- en verificatieprocedure kunt u terecht op projectafstandenadoptie@minjenv.nl.