Schuldenproblematiek heeft aantoonbare invloed op de gezondheid en welzijn van mensen. Vaak hebben mensen met schulden ook problemen op andere leefgebieden. Daarom is het belangrijk om de groep mensen met (kans op) problematische schulden op tijd in beeld te hebben. Het Verwey-Jonker instituut is door VWS gevraagd om een effectmeting uit te voeren naar de Challenge Schuldhulp. Dit project is erop gericht om de schuldhulpverlening te verbeteren. Allereerst wil het bestaande schuldhulpverleningstrajecten versterken. Op de tweede plaats willen ze kwetsbare groepen beter laten aansluiten – en toegang geven tot – de schuldhulpverlening, ‘Doen wat nodig is’, is het motto.
Binnen de Challenge Schuldhulp gaan vijf gemeenten concreet aan de slag om voor kwetsbare groepen schuldenproblematiek op te lossen. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de CAK-lijst. Deze lijst vormt een belangrijke vindplaats voor mensen met schulden die nog niet in beeld zijn bij gemeenten. Inmiddels hebben de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Haarlem, Arnhem, Twente en Nijmegen zich aangesloten bij de Challenge. Het Verwey-Jonker Instituut voert in opdracht van het VWS een effectmeting in deze gemeenten.
Onderzoek naar schuldhulp
Het doel van dit onderzoek is om de Challenges in de zes gemeenten te beschrijven en te onderzoeken. Allereerst kijken we naar de (door)ontwikkeling van de Challenges en de keuzes die daarbij worden gemaakt. Ook geven we zicht op de ‘early warnings’: wat zijn de signalen voor problematische schulden? Vervolgens brengen we de werkzame bestanddelen, de uitdagingen en geleerde lessen (wat werkt voor welke doelgroep?) van de verschillende Challenges in kaart. De Challenges richten zich op verschillende doelgroepen waaronder jongeren of mensen die al meer dan 10 jaar op de CAK lijst staan.
Het Verwey-Jonker Instituut schrijft op basis van het onderzoek een handreiking. Het is de bedoeling om andere gemeenten te inspireren en handvaten te geven bij het opzetten van een vergelijkbare aanpak.
Onderzoeksaanpak effectmeting schuldhulp
Het onderzoek bestaat uit het beschrijven van de challenges op basis van deskresearch en het interviewen van projectleiders van de Challenges. Daarbij staat centraal hoe de CAK-lijst wordt gebruikt en welke interventies de gemeenten inzetten. Vervolgens kijken we naar de output van de challenges (bijvoorbeeld hoeveel mensen zijn bereikt/geholpen). We baseren ons op bestaande kwantitatieve data van gemeenten en het CBS.
Het tweede deel van het onderzoek bestaat uit een casusstudie door middel van de Effectencalculator. Met de Effectencalculator brengen we de effecten in kaart. Hierbij maken we gebruik van verhalen van individuele deelnemers en betrokken hulpverleners. Vervolgens wordt er in iedere gemeente een reflectiebijeenkomst gehouden. Daarnaast kunnen professionals direct lering trekken uit de conclusies (wat werkt voor welke doelgroep).
Het onderzoek wordt medio 2022 afgerond. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met projectleider Marjolein Odekerken.