Rotterdamse huishoudens hebben het afgelopen jaar uit eigen beweging Oekraïense gasten particulier opgevangen. Deze gasthuishoudens en hun Oekraïense gasten hebben de particuliere opvang als positief ervaren. Gasthuishoudens hebben het gevoel iets te kunnen betekenen voor een ander en gasten waarderen de opvang. Daarnaast draagt de opvang bij aan een positieve uitwisseling van taal en cultuur en helpt het Oekraïense gasten om beter hun weg te vinden in de Nederlandse samenleving. Het overgrote deel van de gasthuishoudens staat mogelijk open tegenover het bieden van particuliere opvang in de toekomst. Daarnaast zijn er aandachtspunten voor particuliere opvang van Oekraïners en andere vluchtelingen in de toekomst.
Dit zijn de belangrijkste bevindingen van een onderzoek dat is uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut in opdracht van de gemeente Rotterdam. Stichting OPORA, een organisatie waarin Oekraïense expats actief zijn en die een brug vormt naar maatschappelijke organisaties in Nederland, leverde een bijdrage aan het onderzoek.
Aanleiding voor het onderzoek was dat de gemeente Rotterdam inzicht wilde verkrijgen in de ervaringen, verwachtingen en motivaties met de particuliere opvang van gasthuishoudens en Oekraïense gasten. Ook wilde de gemeente weten welke rol particuliere opvang kan spelen op de langere termijn.
Aandachtspunten
Naast de bovengenoemde positieve bevindingen leverde het onderzoek ook aandachtspunten op voor de particuliere opvang van Oekraïners en andere groepen in Rotterdam. Dit betreft bijvoorbeeld de behoeften van gasthuishoudens om op de hoogte te worden gehouden van zaken die voor henzelf of voor hun gasten relevant zijn. Daarnaast brengen de informele aard alsook de lange duur van opvang risico’s en uitdagingen met zich mee. Zo kunnen spanningen ontstaan tussen gasten en gasthuishoudens mede door het gebrek aan privacy, alsook misstanden rondom de taakverdeling in het huishouden. Ook kunnen financiële overwegingen een rol gaan spelen in de beslissing om al dan niet te stoppen met het bieden van opvang. Daarbij kan het gaan om leefgeld, het gebrek aan compensatie vanuit de overheid/gemeente, alsook een hogere gemeentelijke belasting. Het opstellen van richtlijnen rondom particuliere opvang, zo stellen de onderzoekers, zou kunnen bijdragen aan duidelijkheid rond de genoemde aandachtspunten.
Particuliere opvang in de toekomst
De onderzoekers constateren zoals vermeld dat het overgrote deel van de gasthuishoudens mogelijk open staat om ook in de toekomst opvang te bieden. Toch kan iets meer dan de helft op dit moment niet zeggen of men dit in de toekomst wederom zal doen. Dit is afhankelijk van diverse factoren. Gasthuishoudens noemen onder andere het belang van een ‘tussentijd’ tussen de huidige opvang die zij bieden en eventuele toekomstige opvang. Ook maakt het voor gasthuishoudens uit of volgens hun hulp echt nodig is, of dat er op andere manieren in opvang voorzien kan worden.
Factoren die ook een rol spelen bij de beslissing voor hernieuwde opvang zijn: de persoonlijke situatie van het gasthuishouden, de match met de gasten, de financiële ondersteuning en/of steun vanuit de overheid of gemeente en de noodzaak van particuliere opvang (afhankelijk van de capaciteit van de gemeentelijke opvang).
Reikwijdte onderzoek
Meer dan 600 Rotterdamse huishoudens hebben het afgelopen jaar uit eigen beweging zo’n 1350 à 1400 Oekraïense gasten particulier opgevangen. Voor dit onderzoek zijn enquêtes afgenomen onder respectievelijk 79 gasthuishoudens en 78 Oekraïense gasten tussen 20 februari en 15 maart 2023.
Meer informatie?
Neem contact op met: Tamara Kool
E-mail: tkool@verwey-jonker.nl
Tel: 06 15285810