Onderzoek naar strafbare vormen van online geweld

Over het project

(Doods)bedreigingen via sociale media. Het aansporen van mensen om deel te nemen aan geweld. Racistische en haatdragende berichten en campagnes die viraal gaan. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van strafbare vormen van online geweld.

Door het grote bereik, het gevoel van anoniem zijn en de directe verspreiding van online berichten, kan dit schadelijke gedrag razendsnel escaleren. De impact is groot: slachtoffers ervaren psychische schade, reputatieschade en angst, terwijl de samenleving kampt met polarisatie, een afname van vertrouwen in digitale platforms en een groeiend gevoel van onveiligheid online. Om dit complexe probleem effectief aan te pakken, is diepgaand inzicht nodig. Daarom doen het Verwey-Jonker Instituut en het Centre of Expertise Veiligheid en Veerkracht van Avans Hogeschool onderzoek naar strafbare vormen van online geweld.

In dit onderzoek kijken we naar verschillende vormen van online geweld: wat is de aard en omvang van het probleem, wat is de onderliggende maatschappelijke context? Wat zijn de motieven en kenmerken van mensen die strafbaar online gedrag vertonen? Welke mensen worden slachtoffer en wat zijn hun ervaringen en behoeften? Wat is de impact van online geweld op mensen zelf en op de bredere samenleving?

We onderzoeken daarnaast wat mogelijke manieren zijn om dit geweld tegen te gaan, en wat de rollen van de overheid, burgers en tech bedrijven hierin zijn. Met deze kennis ontwikkelen we handvatten voor een gerichte aanpak van strafbaar online geweld.  

Welke vormen van online geweld gaat het over?

Ons onderzoek richt zich op online geweld tussen burgers, waaronder: 

  • bedreiging (incl. intimidatie, smaad, laster); 
  • haat zaaien, discriminatie; 
  • oproepen tot geweld (kleinschalig, dus grote orderverstoringen vallen hierbuiten). 

Dit online geweld kan ook leiden tot of samengaan met fysiek, offline geweld.

Jouw ervaring telt!

Heb jij te maken gehad met online geweld, haat, intimidatie of bedreigingen? Of heb jij zelf weleens iemand bedreigd of geïntimideerd online? En ben je 16 jaar of ouder? Deel dan anoniem en vertrouwelijk je verhaal met ons! Dankzij jouw ervaring kunnen wij online geweld beter begrijpen en helpen voorkomen.

Hoe werkt het?

Vul het formulier in via de knop hieronder. Onze onderzoekers zullen dan contact met je opnemen om een afspraak te maken voor een gesprek van minimaal 10 en maximaal 60 minuten, afhankelijk van wat jij wilt. Dit kan bijvoorbeeld via de telefoon, via beeldbellen of whatsapp.

Ja, ik wil helpen!

 

Factsheet online geweld onder jongeren

Het Verwey-Jonker Instituut heeft als onderdeel van dit onderzoek een eerste deelproduct gemaakt: een factsheet over online geweld onder jongeren. Deze factsheet geeft zicht op:

  • De huidige situatie van verschillende vormen van online geweld onder Nederlandse jongeren in het voortgezet onderwijs
  • Verschillende factoren die in de context van (online en offline) delicten en criminaliteit relevant zijn.

De data is afkomstig uit de International Self-Report Delinquency Study 4, welke in 2023 en 2024 onder scholieren in het voortgezet onderwijs in Nederland zijn verzameld. Uniek aan deze internationale studie is het gebruik van een gestandaardiseerde zelfrapportage-enquête over pleger- en slachtofferschap van delinquent gedrag. In de vierde wave zijn vragen opgenomen over zowel offline als online geweld.

Download factsheet

Onderzoeksteam

Dit onderzoek wordt uitgevoerd door:

Vragen?

Heb je vragen over dit onderzoek? Neem dan contact op met projectleider Marjolein Odekerken en/of vervangend projectleider Esther de Weger:

✉️ modekerken@verwey-jonker.nl  

✉️ edeweger@verwey-jonker.nl