Het Verwey-Jonker Instituut voerde samen met Significant Public een brede literatuurstudie uit naar de beleidsontwikkelingen omtrent integratie van statushouders sinds 2014, in Nederland en vier andere Europese landen (Zweden, Denemarken, Duitsland en Oostenrijk). Daarnaast onderzochten we de positie en leefsituatie van statushouders in deze vier landen.
Deze rapportage bestaat uit vier delen:
- Beleidsontwikkelingen ten aanzien van de integratie van statushouders in Nederland sinds 2014 (Deelstudie 1)
- Beleidsontwikkelingen ten aanzien van de integratie van statushouders in Zweden, Denemarken, Duitsland en Oostenrijk sinds 2014 (Deelstudie 2)
- Positie en leefsituatie van statushouders in Denemarken, Duitsland, Oostenrijk en Zweden (Deelstudie 3)
- Nederlands integratiebeleid sinds 2014 beschouwd (Overkoepelende beschouwing)
Er is nog weinig bekend over de effectiviteit van het beleid dat in de vier Europese landen wordt ingezet. Wel zijn er een aantal beleidsrichtingen uit de diverse Europese landen die mogelijk voor Nederland interessant kunnen zijn:
- Beschouw ‘taal’ niet als voorwaarde voor participatie, maar als middel, zoals in Zweden. Taal leer je juist door te participeren. Het gratis en daarmee toegankelijk maken van taal- en inburgeringsonderwijs kan stress en financiële problemen bij statushouders voorkomen en daarmee de integratie bespoedigen.
- Bied duale trajecten (geïntegreerd aanbod van taal en werk) niet alleen aan een selecte groep arbeidsfitte statushouders aan, maar net als in Denemarken en Zweden ook aan statushouders met een laag taalniveau of lage leerbaarheid.
- Zorg voor een voldoende woningvoorraad voor statushouders. Denemarken en Zweden houden in het spreidingsbeleid ook rekening met kansen op werk of behoefte aan zorg. Dit komt de kansen voor integratie van statushouders ten goede.
- Zorg voor een dekkend aanbod in de aansluiting tussen inburgering en instroom in (beroeps-)opleidingen, zoals in Duitsland. In Nederland bestrijken schakeltrajecten nu nog maar een deel van het opleidingsaanbod.
- Besteed aandacht aan de toegankelijkheid van gezondheidszorg voor statushouders. Onbekendheid met het zorgstelsel, cultuurgebonden opvattingen over gezondheid en ziekte en financiële barrières werpen drempels op voor statushouders in de toegang tot zorg.
Policy brief
Dit onderzoek droeg bij aan de policy brief die het SCP, WODC en RIVM publiceerden over het op statushouders gerichte beleid in Nederland, en wat er nodig is om dit beleid te verbeteren.
In samenwerking met
