De gemeente ’s-Hertogenbosch vindt het belangrijk dat kinderen veilig opgroeien, met voldoende ontwikkelkansen, zoveel mogelijk in de thuissituatie. Toch wonen er meer dan driehonderd Bossche jeugdigen in een verblijfinstelling en hebben er bijna 400 jeugdigen een jeugdbeschermingsmaatregel. In opdracht van de gemeente ’s-Hertogenbosch voerde het Verwey-Jonker Instituut een driedelig onderzoek uit naar de aantallen, afwegingen en oorzaken rondom plaatsing in verblijf of jeugdbeschermingsmaatregelen. Ook onderzochten we de wijze waarop professionals rapporteren over de toekomstperspectieven van deze jeugdigen. De gemeente wilde zo inzicht krijgen in de mogelijkheden om instroom in jeugdhulp met verblijf en jeugdbescherming te beperken en uitstroom te versnellen, vooral bij jeugdigen van 16 jaar en ouder.
In dit onderzoek werden meer dan honderd dossiers van jeugdigen grondig geanalyseerd en vonden interviews plaats met professionals en gezinnen waar een jeugdige in een verblijfinstelling woont en/of een jeugdbeschermingsmaatregel heeft. Ook is een data-analyse uitgevoerd om te bepalen hoe de groep jeugdigen is samengesteld en hoe de situatie in de gemeente ’s-Hertogenbosch verschilt van vergelijkbare gemeenten.
Uit de cijfers kunnen wij concluderen dat de gemeente ’s-Hertogenbosch geen uitschieter is in aantallen en instroom van jeugdigen in verblijf en jeugdbescherming, hoewel het aantal jeugdbeschermingsmaatregelen de laatste jaren wel stijgt. Ook zien wij dat de plaatsing in verblijfsinstellingen en jeugdbeschermingsmaatregelen over het algemeen in het belang is van de veiligheid en ontwikkelkansen van de jeugdige.
Toch is er nog veel te verbeteren, vooral in het voorkomen van een situatie waarin een dergelijke zware maatregel nodig is. Zo wordt problematiek in gezinnen vaak nog te weinig integraal benaderd, terwijl er juist een sterke samenhang is tussen de problematiek van ouders en kinderen. Samenwerking met volwassenenzorg is zeer beperkt en het aanbod van intensieve, systeemgerichte hulp is beperkt. Ook bleek het toekomstperspectief (en concrete toekomstplannen) meestal te ontbreken in dossiers, ook waar het gaat om jeugdigen die de volwassen leeftijd naderen. Wachttijden, capaciteitsgebrek en andere problemen in het systeem maken het moeilijk voor professionals om vroegtijdig passende hulp in te zetten en daarmee het preventieve beleid van de gemeente te realiseren.
In de rapportage geven we maar liefst 14 aanbevelingen aan de gemeente ’s-Hertogenbosch, waarmee zij kunnen bijdragen aan het voorkomen van oorzaken waardoor jeugdigen instromen in jeugdhulp met verblijf en jeugdbescherming en het bevorderen van omstandigheden voor veilige uitstroom.