Stichting Jongerenwerk Utrecht (JoU) ondersteunt jongeren in een kwetsbare positie (10-23 jaar) vroegtijdig en preventief bij hun ontwikkeling naar zelfstandige deelname aan de maatschappij. Dit doen zij door ontmoeting en activiteiten die bijdragen aan de veerkracht, talentontwikkeling en identiteitsontwikkeling van jongeren en het voorkomen van (verergering van) problemen. In opdracht van de gemeente Utrecht heeft het Verwey-Jonker Instituut tussen mei en november 2024 een tussenevaluatie uitgevoerd naar Stichting JoU. We onderzochten de aannemelijke effecten van de inzet van Stichting JoU voor de periode 2020-2026.
Het onderzoek bestond uit een literatuurverkenning, documentanalyse, individuele interviews en focusgroepen met jongeren, samenwerkingspartners en medewerkers van Stichting JoU. Dit leverde een breed perspectief op de aannemelijke effecten van het jongerenwerk door Stichting JoU, en belemmerende en bevorderende factoren hierbij.
Positieve impact op de ontwikkeling van jongeren in Utrecht
De evaluatie maakt inzichtelijk op welke manier Stichting JoU bijdraagt aan de doelstelling van het jongerenwerk. Jongerenwerkers bevorderen sociale contacten en versterken sociale cohesie door zichtbaar aanwezig en laagdrempelig bereikbaar te zijn en een structureel aanbod van activiteiten te verzorgen – veelal samen met jongeren. Ze stimuleren jongeren om deel te nemen aan school en werk, en vrijetijdsbesteding te vinden, wat hun maatschappelijke participatie en eigen verantwoordelijkheid vergroot. Jongerenwerkers begeleiden jongeren bij hun identiteitsontwikkeling, vooral in diverse culturele contexten. Ze voorkomen en signaleren risicogedrag, zoals criminaliteit en middelengebruik, door ontplooiingsmogelijkheden in de wijk te creëren. Dit alles doen ze vanuit een integrale aanpak, met veel aandacht voor aansluiting op en tussen de verschillende leefwerelden van jongeren, positieve veiligheid, en een gelijkwaardige vertrouwensband tussen jongere en jongerenwerker.
Duidelijkheid over rol jongerenwerk en afstemming met partners belangrijk
Soms bleek de rol van Stichting JoU voor andere partners binnen het sociaal domein nog wat onduidelijk. Zo kwam naar voren dat er af en toe onduidelijkheid is over het beroep van jongerenwerker in de brede zin, als ook over de rol die jongerenwerkers spelen in bijvoorbeeld de onderwijscontext. Ook bleek de afstemming met andere partners soms lastig door de verschillende opdrachten die zij hebben en verwachtingen naar elkaar. In het rapport geven we aanbevelingen voor het jongerenwerk door Stichting JoU en de gemeente Utrecht, bijvoorbeeld rondom het extra inzetten op beeldvorming en afstemming met partners, en het ondersteunen van de randvoorwaarden voor langdurige vertrouwensrelaties en continuïteit in het jongerenwerk.