In veel gemeenten zijn buurten waar het samenleven tussen bewoners onder druk staat of dreigt te komen staan. Onderhuidse spanningen tussen bevolkingsgroepen komen in deze buurten veel vaker voor dan zichtbare incidenten, maar kunnen een grote impact hebben. Dit geldt voor zowel de grote steden als voor kleinere steden en in dorpen. Deze handreiking is bedoeld voor gemeenten en wijkprofessionals om spanningen in buurten vroegtijdig vast te stellen, het huidige beleid te diagnosticeren en aangrijpingspunten te vinden voor een integrale en probleemgerichte aanpak van spanningen.
De handreiking laat zien dat spanningen kunnen worden voorkomen of opgelost door een vroegtijdige, integrale aanpak van overlastgevend gedrag, waarin het versterken van de eigen kracht van bewoners samengaat met striktere maatregelen. Thema’s in de handreiking zijn:
- Identificatie van factoren in buurten die spanningen aanjagen of juist tegengaan.
- Methoden voor vroegsignalering van spanningen en het voorkomen van escalatie.
- Oplossingrichtingen om spanningen effectief te voorkomen of tegen te gaan volgens een integrale aanpak.
- Versterken eigen kracht van bewoners om spanningen te voorkomen: naar een weerbare buurt. In een weerbare buurt durven bewoners elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag als het gaat om schoon, heel en veilig.
- Intensieve aanpak: problemen concentreren zich vaak in deelgebieden van buurten: straten, blokken of zelfs op het niveau van huishoudens. Een intensieve aanpak in een klein gebied kan lucht geven aan een hele buurt.
- Relevante interventies.