Bij criminaliteit gaat het over menselijke gedragingen waartegen de overheid door middel van straf kan optreden. De gevoelswaarde van criminaliteit verwijst met name naar geweldsdelicten zoals moord of verkrachting, waarbij er duidelijke daders en slachtoffers geïdentificeerd kunnen worden. Maar criminaliteit kent vele vormen en indelingen, die soms verwijzen naar het type criminaliteit (bijvoorbeeld online criminaliteit, huiselijk geweld of mensenhandel) en soms naar het type dader (bijvoorbeeld jeugdcriminaliteit).
De laatste jaren is er vanuit de politiek en veiligheidswereld veel aandacht voor georganiseerde criminaliteit en dan vooral voor georganiseerde drugscriminaliteit. De term ondermijning valt daarbij vaak om te wijzen op de verwevenheid tussen de zogenaamde onderwereld en bovenwereld, maar ook om aandacht te vragen voor de schadelijke effecten die daarvan uitgaan voor de leefbaarheid van (kwetsbare) buurten en wijken, de reguliere economie, de integriteit van het openbaar bestuur en zelfs voor de rechtstaat. Zo bezien kan ondermijning ook bestaan uit vormen van subversief en ondemocratisch gedrag die voortvloeien uit politiek onbehagen of (religieus) isolement. Bij ondermijning gaat het, in andere woorden, om zaken waar de burgemeester wakker van ligt.
Criminaliteitsaanpak en veiligheid
Provincies, gemeenten en instanties zijn vaak zoekende hoe ze criminaliteit en ondermijning in de kiem kunnen smoren. Het Verwey-Jonker Instituut is betrokken bij vele projecten in provincies en gemeenten om hen daarbij te ondersteunen. Dit doen wij door analyses te maken over de aard, omvang en oorzaken van criminaliteit en ondermijning. Hierbij werken we praktijkgericht en laten we zien welke strategieën overheden kunnen inzetten om criminaliteit en ondermijning te bestrijden. Naast deze onderzoeken voor provincies en gemeenten werken we ook mee aan een grootschalig internationaal onderzoek naar criminaliteit en slachtofferschap onder jongeren (International Self-Report Delinquency Study). Door onze ruime ervaring met het verzorgen van uitgebreide analyses en praktische handvatten kunnen wij waardevolle ondersteuning bieden bij het begrijpen en het tegengaan van criminaliteit en ondermijning.
Onderzoekers op dit thema